Belang
Het belang van goede mondgezondheid voor mensen met de ziekte van Parkinson
Een goede mondgezondheid is natuurlijk voor íedereen van belang, maar voor deze kwetsbare groep zijn het ontstaan van pijn, ontstekingen en beperkingen allemaal risico´s die des te meer vermeden moeten worden.
Dat de mondgezondheid van mensen met Parkinson slechter is dan die van een vergelijkbare gezonde populatie, kan te maken hebben met Parkinson symptomen als rigiditeit en tremor, waardoor het verzorgen van de mond een stuk lastiger is. Ook verandering van de samenstelling en hoeveel speeksel, speelt vermoedelijk een rol. En daarnaast verandert het voedingspatroon vaak ook.
Ook de drempel om naar de tandarts te gaan, is voor mensen met de ziekte van Parkinson een stuk hoger. Het is een fysieke belasting en brengt ook de nodige spanningen met zich mee. Ook het plannen en nakomen van de afspraak kan een probleem zijn.
Naast goed kunnen eten en kauwen heeft de mond natuurlijk ook een belangrijk sociale functie: de mond is nodig om te spreken, te liefkozen, samen te eten en maakt deel uit van je gezichtsexpressie. Reden temeer dus om goed voor de mond te zorgen!
Mondverzorging
Gewoonlijk wordt geadviseerd om het gebit twee keer per dag goed te poetsen. Een elektrische tandenborstel is daarbij het meest effectief. Ook wordt aanbevolen om goed tussen de tanden schoon te maken, bijvoorbeeld met een tandenstoker of een rager.
Door de ziekte van Parkinson lukt het soms niet om deze hulpmiddelen naar behoren te gebruiken. Het is belangrijk om te kijken, wat er nog wél kan.
Daarvoor moet je soms creatief zijn. Is het gebruik van een rager te ingewikkeld? Misschien gaat het met een tandenstoker beter. Lukt het niet meer om linksachter een stoker te gebruiken? Bij de voortanden gaat het soms gelukkig nog wel.
Ook de momenten waarop de tanden worden gepoetst, kunnen natuurlijk worden aangepast als dat nodig is. Heeft u ’s avonds echt niet meer de energie om uw gebit te verzorgen? Misschien is halverwege de middag een beter moment. Of u kunt de gebitsverzorging in stukjes ‘opknippen’, bijvoorbeeld: ‘s ochtends grondig de onderkaak schoonmaken en ‘s middags heel goed de bovenkaak. Het is belangrijk dat alle tanden tenminste één keer per dag grondig worden gereinigd.
Soms kan het ook nodig zijn dat iemand u helpt met de dagelijkse tandverzorging.
We adviseren om samen met een tandarts of mondhygiënist te kijken op welke manier en tijdstippen u uw tanden het beste kan verzorgen. Wanneer mondverzorging bemoeilijkt wordt, is er eigenlijk geen standaardadvies. Een persoonlijke aanpak en hulp hierbij is heel belangrijk. Geen gebit is natuurlijk hetzelfde en ook de symptomen van de ziekte van Parkinson kunnen per persoon flink verschillen.
Goede tips en veel informatie over gebitsverzorging is te vinden op: www.allesoverhetgebit.nl en www.demondnietvergeten.nl.
En u kunt hieronder klikken voor een instructiefilmpje voor schoonmaken tussen de tanden met een rager.
Maar het belangrijkste advies blijft om samen met uw tandarts of mondhygiënist te kijken naar de beste manier van tandverzorging voor u persoonlijk.
Voeding
Koolhydraten en zuren in voedingsmiddelen kunnen de tanden en kiezen aantasten en gaatjes veroorzaken. Na het eten of drinken duurt het zo’n twee uur voordat de mond weer helemaal geneutraliseerd is. Het is dus belangrijk om eet- en drinkmomenten zorgvuldig te kiezen en te beperken tot maximaal zeven per dag. Uw gebit heeft dan tussen de eet- en drinkmomenten genoeg tijd om te herstellen.
Natuurlijk is het ook slim om suikers weg te laten uit de voeding, dus drink liever koffie of thee zonder toevoegingen, water is natuurlijk altijd een goede keuze.
Bovenstaande vuistregels zijn algemene adviezen. Het is natuurlijk goed mogelijk dat uw voedingspatroon er anders uit ziet of dat u onder behandeling bent bij een diëtist. Soms komt het ook voor dat er sprake is van ontremmingen op het gebied van eten en snoepen.
We adviseren dan ook om uw voedingspatroon met uw tandarts en/of diëtist onder de loep te nemen en te bekijken of het moet worden aangepast om uw tanden gezond te kunnen houden.
Ook op de websites www.allesoverhetgebit.nl en www.demondnietvergeten.nl kunt u informatie vinden over de invloed van voeding op het gebit.
Tandartsbezoek
Soms kan het zijn dat een algemene tandarts u niet goed kan helpen, bijvoorbeeld omdat de Parkinsonsymptomen de behandeling bemoeilijken. Dan kan het raadzaam zijn om op zoek te gaan naar een tandarts die extra kennis heeft op het gebied van de ziekte van Parkinson en gespecialiseerd is in de behandeling van kwetsbare patiënten.
U kunt bijvoorbeeld terecht bij een tandarts-geriatrie, een tandarts-gehandicaptenzorg of bij een Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde. Ook zijn er veel algemene tandartsen die extra scholing hebben gevolgd over de ziekte van Parkinson en veel affiniteit hebben met deze doelgroep.
Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Gerodontologie vindt u een mooi overzicht van gespecialiseerde tandartsen en tandartsen met affiniteit voor deze groep.
Op de website van Cobijt vindt u een overzicht van de Centra voor Bijzondere Tandheelkunde.
ParkinsonNet
Sinds 2021 is een aantal tandartsen ook aangesloten bij ParkinsonNet. Patiënten met de ziekte van Parkinson kunnen bij hen terecht voor goede mondzorg op maat.
Overzicht tandartsen ParkinsonNet:
Wim van Ouwerkerk
De Vogellanden, centrum voor revalidatie
Bijzondere Tandheelkunde | Vogellanden
Hyacinthstraat 66A, 8013 XZ Zwolle
T. 038-4981555
Claar Wierink
Stichting Bijzondere Tandheelkunde (SBT)
Gustav Mahlerlaan 3004, 1182 DB Amsterdam
Home – SBT
T. 020-5980450
en
Mondvitaal
Groenelaan 7, 1186 AA Amstelveen
Homepage – Mondvitaal (mond-vitaal.nl)
T. 020-7370026
Emmeke de Laat
Centrum Bijzondere Tandheelkunde Amarant
Bredaseweg 570, 5036 NB Tilburg
Centrum Bijzondere Tandheelkunde Amarant – Tilburg (tandartsennet.nl)
T. 088-6115479
Marjolein van Stiphout
Centrum Bijzondere Tandheelkunde Rijnmond
Wytemaweg 10, 3015 CN Rotterdam
Welkom bij CBT Rijnmond
T. 010-7039700
Nicole Teeuwisse
Kaakchirurgie Zuyderland Ziekenhuis Sittard
Dr. H. van der Hoffplein, 16162 BG Sittard,
Zuyderland | Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie – Zuyderland
T. 088-4599710
Samenwerking
De Stichting Mondzorg en Parkinson werkt graag samen andere partijen die hart hebben voor goede mondzorg en voor patiënten met de ziekte van Parkinson.